การวิเคราะห์วรรณกรรมท้องถิ่นหลวงพระบาง ภูท้าว ภูนาง เพื่อหาความสัมพันธ์เรื่องโศกนาฏกรรมเหตุการณ์ของนิทานลาวไทย พบว่า วรรณกรรมท้องถิ่นประจำหลวงพระบางของลาว เรื่องภูท้าว ภูนาง (พุทธเสน กับนางกางฮี) มีโครงเรื่องโศกนาฏกรรมคล้ายกันกับนิทานเรื่องพระรถ เมรีของไทย มีอนุภาคที่เหมือนกัน คือ เหตุการณ์ยักษ์เขียนสาสน์ส่งข่าวลูกสาว (เมรีหรือนางกางฮี) เหตุการณ์พระฤษีแปลงสาสน์และเหตุการณ์โศกนาฏกรรม นอกจากนี้อนุภาคและเหตุการณ์โศกนาฏกรรมยังคล้ายกับนิทานของไทยเรื่องพระอภัยมณีของไทย ตอนเหตุการณ์พระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อสมุทรอีกด้วย ทั้งนี้อาจเป็นเพราะว่า ไทยและลาวมีความสัมพันธ์ตั้งแต่อดีตดังปรากฏจากหลักฐานจากจิตรกรรมฝาผนังที่จารึกความเก่าแก่ของภาษาลาว และประวัติศาสตร์การเกิดวัฒนธรรมล้านช้างจึงทำให้สังคม ศิลปะและวัฒนธรรมมีความคล้ายคลึงและใช้ร่วมกัน
คำสำคัญ: วรรณกรรมท้องถิ่น, หลวงพระบาง, โศกนาฏกรรม, ภูท้าวภูนาง ,พระรถเมรี,พระอภัยมณี
